Bodrum'un kuzeyinde olan
Iassos yaklaşık km mesafede. Eskiden sadece tekne ile ulaşabilen Iassos’a
simdi karadan çok rahat ulaşılabiliyor.
Çok imtiyazlı olan
konumu, ünlü mermeri ve balıkçılığı ile Iasos tarihin ilk dönemlerinden
itibaren iskan edildi. Iassos, M.Ö. 9. yüzyılda Argostan gelen kişiler
tarafından kuruldu. Daha sonra Milet şehri sakinlerinde göç ettiği Iassos,
İtalyan Arkeologlarının yaptığı kazılar neticesinde bulunan Miken çanak
çömleği, Miken evleri nedeni ile çok daha erken tarihlere tarihlenir.
Arkeolog Doro Levi başkanlığında 1960'da başlayan bu kazılarda, en erken
yerleşmenin şehrin akropol tepesinde yer aldığı anlaşıldı. Iassos
buluntuları Anadolu, Yunanistan ve Girit kültürleri arasında benzerlikler
gosterir.
Şehrin en önemli iki
tanrısı Apollo ve Artemis idi. Iassos'taki bulunan kabartmalardan birisi,
Artemis Astias'ı gösterir. Bu yerel tanrıça ve avcı Artemis'in
karışımıdır. Iassos’taki ikinci önemli tanrı adına festivaller düzenlenen
ve tapınağı bulunan Diyonizos’tu.
Strabo, Iassos’un
toprağının çok mümbit olmadığını ama halkının geçimini denizden sağladığının
anlatır. Günümüzde bile önemli bir balıkçılık merkezi olan Iasos antik
çağlarda bir ada üzerinde yer almıştı. Günümüzde ana kara ile birleşmiş
olan bu ada üzerinde yaklaşık 2 km mil uzunlunda şehir duvarları bulunur.
Şehirdeki cok ilginç yapılardan
biri bir anıtsal mezardır. Mezar odasının üzerinde küçük bir Korint tapınağı
yer alır.
Şehirde ilk gözümüze
çarpan anıtları sayacak olursak:
Iassos’un Agorası ve
İmparatorluk cağına tarihlenen çok iyi korunmuş Odeonu; bütün önemli
tanrıların tapınıldığı Sezaryum; İassos halkına ve şarap tanrısına
ithaf edilmiş tiyatro; İtalyan arkeologların mozaikler ve freskler
keşfettiği Roma villası; çok iyi korunmuş Balık Pazarı ve Demeter ve
Kore'ye ithaf edilen kutsal alanı sayabiliriz.
Iassos’ta bulunan ve
üzerinde genç bir çocuk ve Yunus baliginin gosteren çok sayıda para bize
ünlü Iassos efsanesinin hatırlatır. Bir yunus baligı ile dostluk kuran bu
Iasoslu çocuk hem Plinius hem de Aelian tarafından zikrediliyor. Plinyus, Büyük
İskender’in bu hikayeden çok etkilendiğini ve Iassos’lu genci yanına
aldığını hatta onu deniz tanrısı Poseydon'un rahiplerin başına geçirdiğini
anlatır.
|